Napowietrzanie trawnika, aeracja – na czym polega, kiedy robić, w jaki sposób

Aeracja trawnika – czy należy napowietrzać trawnik

Napowietrzanie, czyli aeracja trawnika jest jedną z najważniejszych czynności, jakie należy wykonać, aby trawa była soczyście zielona, ale także odporna na choroby grzybowe. Specjaliści wskazują, że taka czynność powinna być wykonywania co najmniej raz w roku. Warto jednak mieć na uwadze fakt, że trawnik nierzadko sygnalizuje nam konieczność zastosowania takiego zabiegu.

Eksperci ogrodnictwa podzielają zdanie, że konieczne jest zachowanie regularności, nie należy zwlekać z zabiegami aeracji do momentu, gdy trawnik ma wyraźne oznaki chorób lub działania szkodników. Po następujących objawach możemy stwierdzić, że trawnik wymaga napowietrzenia:

• Obecność suchej i martwej trawy, nazywanej potocznie "filcem" – materii organicznej, wytwarzanej przez trawniki w ciągu roku. Filc powierzchniowy i podpowierzchniowy jest szkodliwy dla rozwoju traw, ponieważ ogranicza wnikanie nawozów i składników odżywczych do gleby, dostęp tlenu oraz wody w głąb darni. Pozbycie się takiej martwej warstwy organicznej ma kluczowe znaczenie dla zachowania odpowiedniej kondycji trawnika.
• Zaleganie wody to kolejny sygnał, że trawnik wymaga napowietrzania. Taki objaw daje nam informację, że trawnik ma nieprawidłowy drenaż, w związku z czym woda nie dociera do korzeni roślin, co równocześnie wiąże się z utrudnioną dystrybucją tlenu do korzeni roślin.
• Warto zwrócić uwagę również na miejsca, gdzie trawa jest przerzedzona. W takim przypadku bardzo prawdopodobne jest, że do korzeni roślin nie dociera odpowiednia ilość tlenu, co zaburza rozwój korzeni odpowiadających za rozrastanie się kęp trawy.
• Utrudniony dostęp tlenu objawia się również miejscami na trawniku, które stają się zażółcone. To również sygnał do tego, aby przeprowadzić aerację trawnika.
• Bardzo szybki przyrost trawy to wskazówka do wykonania aeracji, ponieważ bardzo prawdopodobne jest, że do głębszych partii trawnika nie dociera nie tylko tlen, ale także sole mineralne, które niezbędne są do prawidłowego wzrostu roślin.

Co ciekawe, istnieje także prosty sposób na stwierdzenie, czy trawnik wymaga aeracji. Test śrubokręta, bo o nim mowa polega na wbiciu śrubokręta w głąb trawnika. Jeśli podczas wykonywania tej czynności natrafiamy na duży opór, pewne jest, że zabieg napowietrzania powinien być wykonany. 

Jak często i dlaczego trawnik wymaga aeracji, kiedy warto wykonać

Zabieg ogrodniczy, czyli napowietrzanie, wykonywany systematycznie, jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju murawy. Należy jednak pamiętać o ważnych zasadach: 

• Aerację wykonujemy po wertykulacji, gdy usuniemy zalegający filc. 
• Przed aeracją należy wcześniej skosić trawę do odpowiedniej wysokości, około 3 cm. Jeśli źdźbła są wysokie, w tym przypadku trawa może owinąć się wzdłuż noży lub aerator powyrywa kępki.
• Następnie należy usunąć skoszoną trawę, kamienie, liście i gałęzie z powierzchni trawnika. 
• Aeracji nie wykonujemy bezpośrednio po deszczu, ponieważ istnieje ryzyko zniszczenia struktury podłoża, tworzenia nierówności. Podłoże powinno być umiarkowanie wilgotne, kilka godzin przed planowaną pracą trawnik warto nawodnić tak, by zdążył wyschnąć w wierzchniej warstwie.
• Zabiegu aeracji nie wolno przeprowadzać na świeżo wyrosłych trawnikach, a dopiero w drugim roku po zasianiu trawy.

Jak aerować trawnik na wiosnę – gruntowne napowietrzanie trawy

W trakcie całorocznego użytkowania ogrodu powierzchnia zagęszcza się i jak widać, trawnik sygnalizuje nam konieczność zastosowania zabiegów pielęgnacyjnych, w tym aeracji. Warto zadbać także o odnowienie darni, poprzez dosianie trawy oraz nawożenie.

Aeracja trawnika zalecana jest dwa razy do roku – wiosną i późnym latem lub jesienią. Napowietrzanie otworowe na koniec sezonu wspomaga rozwóju korzeni, jesienią wybieramy czas wykonywania aeracji przed listopadem. 

Zabieg wiosenny jest ważniejszy, ponieważ to czas, w którym trawa rozpoczyna intensywny wzrost, a jej korzenie potrzebują tlenu. Na wiosnę wybieramy czas między marcem a majem, aby przeprowadzić regenerację trawnika po zimie.

Natomiast pola golfowe, trawniki sportowe oraz trawniki miejskie mogą wymagać nacinania od trzech do pięciu razy w roku - zależy od stopnia użytkowania.

Coroczne wykonywanie aeracji jest konieczne, jeśli chcesz utrzymać trawnik w dobrej kondycji: gęsty, zielony, bez mchu i zachwaszczenia. Regularne wykonywanie otworów na trawnikach zniweluje ryzyko pojawienia się mchu i zbytniego zbicia podłoża, ale gleba uzyska lepszy dostęp do wody i nawozów. 

Napowietrzanie trawnika to zabieg polegający na nakłuwaniu podłoża specjalnymi kolcami lub nożami rurkowymi. Za pomocą specjalnych butów wykonasz aerację powierzchniową o niedużej głębokości, wystarczy przejść się po trawniku w nakładkach z kolcami, aby równomiernie nakłuć glebę. Aeracja trawnika wykonana przy pomocy specjalnego wałka również nie nacina głęboko trawy. Skorzystanie ze sprzętu mechanicznego (np. aeratora spalinowego) zapewnia równomierną gęstość otworów oraz ich jednakową głębokość.

Używanie kolczastych nakładek na buty lub wideł sprawdza się jedynie na małych trawnikach, ale na dużych powierzchniach do tej pracy zachęcamy skorzystać się z wydajnych i wygodnych urządzeń (elektrycznych lub spalinowych), które pełnią funkcje zarówno wertykulatorów, jak i aeratorów. 

Internetowy sklep PIOMAT oferuje sprzęt do aeracji trawnika

• Aeratory-wertykulatory 2 w 1 spalinowe serii Cedrus WR01 z centralną regulacją głębokości pracy w zakresie od 5 do 15 mm. Modele mają moc od 5,5 KM do 6,5 oraz dwa wałki robocze, w tym jeden dedykowany do zabiegów aeracji. 
• Aeratory do trawy spalinowe rurkowe Weibang WB to kolejna nasza propozycja. Modele wyróżniają się silnikiem o mocy 5 KM. Maksymalna głębokość robocza wynosi w tym przypadku 7 cm, dlatego aerator świetnie sprawdzi się zarówno na młodych, jak i starszych trawnikach.

Co odróżnia wertykulację od aeracji, jak głęboko aerować trawnik

Wertykulacja – poziome, płytkie nacinanie darni ostrzami (głębokość do 2 cm), w celu usunięcia mchu, zalegającej warstwy filcu, głęboko ukrytych korzeni i szkodników, pozawala przenikanie powietrza do strefy korzeniowej trawy.

Aeracja – nakłuwanie ziemi ostrymi kolcami (na głębokość od 3 do 10 cm), w celu napowietrzenia i lepszego nawodnienia ziemi, poza tym nie wpływa na głębokie warstwy gleby.

Aeracja płytką albo powierzchniową (3-4 cm głębokości), zalecana jest do trawników zadbanych, młodych, które mają 2-3 lata i potrzebują jedynie odświeżenia. Ten zabieg służy do poruszenia ziemi w miejscach, gdzie ona pochłania wody zbyt wolno po deszczach.

Aeracja głęboką lub wgłębna wymaga nakłuwania trawnika na głębokość 8-10 cm, w przypadku często użytkowanych trawników i stosowana jest na starszych murawach, kiedy chcemy intensywnie odżywić trawę. W tym przypadku zalecane jest użycie aeratora mechanicznego. 

Ziemia z wyciętych otworów wyciągana jest na wierzch i usuwana, co zapobiega zagęszczaniu się podłoża dookoła. Na 1 m² należy wykonać od 120 (podłoże lekkie) do 200 (podłoże ciężkie) otworów w odstępach od 10 do 15 cm, żeby przerzedzić zbitą warstwę na powierzchni trawnika i jednocześnie rozluźnić zwartą glebę w strefie korzeni. 

Jakie zalety uzyskasz po zabiegu, co daje aeracja

• Spulchnia podłoże i poprawia jego strukturę.
• Wspiera regenerację trawnika, poprawia zdrowie murawy.
• Pomaga korzeniom wchłaniać tlen, potrzebne nawozy oraz wodę poprzez regularne wykonywanie otworów.
• Poprawia wymianę powietrza w glebie, wzmacnia możliwości regeneracyjne darni.
• Zwiększa odporność trawnika na deptanie, korzenie trawy stają się silniejsze.
• Wzmacnia wytrzymałość murawy na upał i suszę.
• Ułatwia przepływ wody do korzeni i ogranicza zaleganie wody na trawniku, ogranicza ryzyko wystąpienia chorób grzybowych. 
• Korzystnie wpływa na sprężystość i miękkość źdźbeł.
• Zmniejsza ubicie gleby pod trawnikiem.
• Rozluźnia warstwę materii organicznej, co znacznie poprawia przepływ wody.
• Ułatwia przenikanie składników pokarmowych z nawozu do korzeni.
• Przyśpiesza regenerację trawnika wiosną.